#41. Myśli znane i nieznane...(odsłona 11)

Fiodor Dostojewski (1821-1881) – pisarz rosyjski. Uważany jest za mistrza prozy psychologicznej i jednego z najwybitniejszych powieściopisarzy, nie tylko literatury rosyjskij, lecz także światowej. Dziś mija 133 rocznica Jego śmierci.

Choć Dostojewski był do Polski i Polaków nastawiony negatywnie, to jednak należy mu się szacunek i podziw za to, co napisał. Są to dzieła genialne. Któż nie zna (a przynajmniej nie słyszał) o „Zbrodni i karze”, „Idiocie”, „Biesach” czy „Braciach Karamazow”. Jako ciekawostkę podam, że Dostojewski mimo niechęci do Polski, mówił biegle po polsku i bardzo dobrze znał polską literaturę, szczególnie dzieła Mickiewicza. Chyba geniusz ciągnie do geniusza…

Dziś myśli, aforyzmy, sentencje Fiodora Michajłowicza Dostojewskiego. Posłuchajcie…

"Bywają marzyciele, którzy obchodzą rocznice pojawienia się ich fantastycznych wizji." / „Białe noce”

"Człowiek jest nieszczęśliwy tylko dlatego, że nie wie, iż może być szczęśliwy." / „Biesy”

"Najpierw urządźcie tak wszystko, by każdy człowiek był potrzebny, a dopiero potem go płódźcie." / „Biesy”

"Pragnąc więc prawdzie nadać cechy prawdopodobieństwa, trzeba koniecznie zabarwić ją nieco kłamstwem. Ludzie od początku świata tak właśnie postępują." / „Biesy”

"(...) trzeba wiedzieć, że nic tak nie raduje Rosjanina, jak wszelakie publiczne skandale i rozmaite tłumne rozróby." / „Biesy”

"(...) życie ludzkie dzieli się na dwie połowy. Druga upływa wyłącznie pod znakiem przyzwyczajeń, jakie nagromadziły się w pierwszej." / „Biesy”

"Daj młodemu człowiekowi mapę nieba, a odda Ci ją jutro... poprawioną." / „Bracia Karamazow”

"Nie bójcie się życia, jak dobrze jest żyć, robiąc coś słusznego i sprawiedliwego." / „Bracia Karamazow”

"Ciekawe i zabawne, ile niekiedy może wyrazić spojrzenie człowieka wstydliwego i chorobliwie powściągliwego, który się zakocha i to właśnie wówczas, gdy ów człowiek wolałby się raczej zapaść w ziemię niż cokolwiek wyrazić słowem lub spojrzeniem." / „Gracz”

"Człowiek jest z natury despotą i lubi być dręczycielem." / „Gracz”

"Delikatność i godność wypływa z głębi serca, a nie z lekcji tańca." / „Idiota”

"Lepiej być nieszczęśliwym i wiedzieć, niż być szczęśliwym i żyć w nieświadomości." / „Idiota”

"Człowiek, który się dobrze śmieje, jest dobrym człowiekiem." / „Zapiski z martwego domu”

"Cierpienie i ból nieodłącznie towarzyszą szerokim horyzontom myślowym i głęboko współczującemu sercu." / „Zbrodnia i kara”

"Człowiek jest podły, do wszystkiego przywyka." / „Zbrodnia i kara”

"Anioł nigdy nie upada. Diabeł upada tak nisko, że nigdy się nie podniesie. Człowiek upada i powstaje."

"Bez cierpienia nie zrozumie się szczęścia."

"Być bohaterem przez minutę, godzinę jest o wiele łatwiej niż znosić trud codzienny w cichym heroizmie."

"Bywają minuty, gdy się w świadomości przeżywa znacznie więcej niż przez całe lata."

"Człowiek może znieść bardzo dużo, lecz popełnia błąd sądząc, że potrafi znieść wszystko."

"Dlaczego ludzie potrafią lepiej umierać niż żyć? Dlatego, że żyć trzeba długo, a umrzeć można prędko."

"Jak przyjemnie jest powiedzieć człowiekowi coś miłego."

"Można popełnić podłość, nie będąc łajdakiem."

"Na czym polega wolność? Czy na tym, aby oddawać się wszystkim możliwym namiętnościom, czy też na tym, aby panować nad sobą i nad swoimi popędami?"

"Nie ma na świecie nic trudniejszego nad szczerość i nic łatwiejszego nad pochlebstwo."

"Wolnością ludzi zawładnie ten, kto zapanuje nad ich sumieniami."

"Życie to raj, do którego klucze są w naszych rękach."

I tak na koniec chciałabym Wam zaproponować powieść, którą najbardziej lubię. Nie jest to na pewno „lektura do poduszki”, ale przeczytajcie…jeśli jeszcze tego nie znacie.

Fiodor Dostojewski – Biesy

Wydawnictwo: Znak

Oprawa: twarda

Rok wydania: 2010

Liczba stron: 780

Wielka powieść rosyjskiego mistrza w nowym przekładzie.

W Rosji nastają niepewne czasy. Gdy ruch rewolucyjnych demokratów zyskuje na sile, ożywają rozmaite ideologie - groźne, zachłanne, niedorzeczne. Na frontach walk lewicowych idealistów i konserwatywnego establishmentu rodzi się terroryzm...

Biesy to brutalnie szczera opowieść o politykach i myśli społecznej nie tylko dziewiętnastowiecznej Rosji - to uniwersalne ostrzeżenie przed złem zaklętym w marzeniach o powszechnym szczęściu dla wszystkich ludzi. Dostojewski pisze mądrze i ironicznie. Staje w obronie zwykłego człowieka, którego różni owładnięci przez diabła ideolodzy próbują przyciąć na miarę własnych pomysłów. A jednocześnie zapowiada totalitarne koszmary XX wieku, które straciły jednostkę z pola widzenia...

Nowy przekład Adama Pomorskiego pozwala ponownie rozsmakować się w prozie wielkiego klasyka.